Menasseh ben Israel Instituut voor Joodse Studies

In de nasleep van Kristallnacht pro­beerden vele tienduizenden Joden Duits land te ontvluchten, waarvan velen hoopten op een veilig heenkomen in Nederland. Vanwege het restrictieve beleid van de Nederlandse regering werd maar een fractie toegelaten. In deze studie onderzoekt historicus Afke Berger met het gereedschap van digital humanities dit toelatingsbeleid door middel van een data­analyse van de talloze brieven die het joodse Comité voor Joodse Vluchtelingen ­ dat in opdracht van de Nederlandse regering adviseerde over wie er uiteindelijk mocht worden toegelaten ­ ontving en behandelde.

De brieven bevatten een schat aan informatie over vaak vergeten slachtoffers van het nazisme. Daarbij werpen ze nieuw licht op het oude debat in hoeverre ook ondoorzichtige criteria ­ zoals de sociaaleconomische positie en connecties van aanvragers ­ een rol hebben gespeeld bij de beslissing om mensen toe te laten of af te wijzen.